Tag: kennis

Categorieën
Nieuws

Bietensap kan beweegcapaciteit bij hartfalen verbeteren

 Bietensap kan beweegcapaciteit bij hartfalen verbeteren

 

Het effect van bietensap

Bietensap verbetert het uithoudingsvermogen bij hartfalen. Dagelijks een glas bietensap geeft je mentaal en lichamelijk een voorsprong. De hoeveelheid nitraat zorgt voor een toename van energie in de spiercellen.

De nitraten uit bietensap verlagen ook de bloeddruk, zorgen voor een betere zuurstoftoevoer aan het hart en verbeteren de conditie van de bloedvaten.

Onderzoek bij hartfalen

Mensen met hartfalen scoren beter bij een inspanningstest na het drinken van een glas bietensap. Het maximale vermogen op zuurstof op te nemen (uithoudingsvermogen), nam met gemiddeld 8% toe. Ook hielden de deelnemers de fietstest gemiddeld 7% langer vol. Dit blijkt uit een kleine gerandomiseerde, gecontroleerde studie (RCT) onder 8 mensen met hartfalen, gepubliceerd in Journal of Cardiac Failure.

Fietstest

De deelnemers kregen voorafgaand aan de fietstest de ene keer 140 ml gewoon bietensap en de andere keer een placebo. Dit was hetzelfde bietensap, waaruit nitraat was verwijderd. Tijdens de fietstest werd het inspanningsniveau langzaam opgevoerd en werd de tijd gemeten totdat een deelnemer het niet meer kon volhouden. Ook werd het zuurstofopnamevermogen gemeten.

Kwaliteit van leven

Als de resultaten van deze eerste kleine studie worden bevestigd in grotere studies, zou bietensap volgens de onderzoekers gebruikt kunnen worden om de beweegcapaciteit, en daarmee de kwaliteit van leven, bij hartfalen te verbeteren. Nitraat wordt in het lichaam omgezet in de werkzame stof stikstofoxide. Uit ander onderzoek blijkt dat nitraat ook gunstig is voor het samentrekken van spieren.

Bronnen van nitraten

Andere goede bronnen van anorganische nitraten zijn kool, selderij, Chinese kool, waterkers, dille, sla, peterselie, rucola, spinazie en prei.

Bron: Nieuws voor diëtisten

Afspraak maken

Categorieën
Nieuws

Supplementen in webshops voldoen vaak niet aan de wet

 

Uit Europees onderzoek blijkt dat twee derde van de supplementen-webshops niet voldoet aan de regels. Het onderzoek werd uitgevoerd in Nederland en 25 andere lidstaten van de EU, plus Zwitserland en Noorwegen. Er werden 1100 webwinkels onderzocht en men vond 779 producten die niet voldoen aan de wettelijke eisen. Het gaat om producten die nog niet wettelijk in de EU zijn goedgekeurd en om producten met niet goedgekeurde medische claims. In 440 gevallen werd actie ondernomen door de controlerende instanties. Naar aanleiding van dit onderzoek gaat de EU meer controle uitoefenen.

4 novel foods
Het onderzoek spitste zich toe op 4 “novel foods” die niet zijn toegestaan in de EU. Ondanks dat zijn ze volop te koop in diverse webshops. Het zijn agmatine guanidine sulfaat (verkocht als product voor meer energie), acacia rigidula (verkocht als afslankpreparaat), epidemium grandiflorum (verkocht als een afrodisiacum) en hoodia gordinii (verkocht als afslankpreparaat).

Bron: Nieuws voor diëtisten

Categorieën
Nieuws

Hulpverleners doen ook aan fatshaming

 

Mensen met obesitas krijgen overal te maken met vooroordelen. Op school, op het werk, in de familie maar ook in de spreekkamer van de hulpverlener. Dat stellen VU-hoogleraar Jaap Seidell en psycholoog-onderzoeker Jutka Halberstadt in een artikel in het Parool. Zij vinden dat hulpverleners zich bewust moeten worden van hun vooroordelen en het bijbehorende gedrag.

Behandelaars
Mensen met overgewicht worden door veel behandelaars gezien als dom, lui en slordig. Obesitas is voor hen een kwestie van “eigen schuld, dikke bult”, terwijl voor diabetes type 2 of hart- en vaatziekten veel meer begrip is. ‘Door hun vooroordelen denken behandelaars dat mensen met obesitas hun adviezen niet kunnen begrijpen of niet willen opvolgen’, stellen Seidell en Halberstadt. Ook denken de behandelaars dat mensen met obesitas geen discipline hebben. Het gevolg is dat mensen met obesitas niet meer, maar juist minder tijd krijgen op het spreekuur. Ook worden ze niet altijd met respect behandeld. Vaak krijgen ze het advies “Val eerst maar eens af” voordat hun medische klachten serieus worden onderzocht.

Gewichtsdiscrimatie
De discriminatie heeft een behoorlijk negatief effect op de kwaliteit van leven van mensen met obesitas. Dat geldt met name voor factoren als het zelfvertrouwen, het zelfbeeld en confrontaties met pesters. Het gevolg: meer depressie, eenzaamheid en suicidale gevoelens.

Niet goed te praten
Gewichtsdiscriminatie is ernstig, maar toch vinden veel mensen niet de noodzaak om dit aan te pakken. Ze zijn bang dat overgewicht dan vergoelijkt wordt, waardoor het zal toenemen. Onzin, zeggen Seidell en Halberstadt. Dat effect zie je ook niet bij diabetes type 2 of COPD. Zij stellen dat gewichtsdiscrimatie op geen enkele manier is goed te praten. Professionals in de zorg hebben de verantwoordelijkheid om zich bewust te zijn van hun vooroordelen en de effecten op hun handelen en adviezen.

Bron: Nieuws voor diëtisten

Categorieën
Nieuws

Wat is beter: vetbeperkt of koolhydraatbeperkt dieet?

Of mensen met overgewicht een vetbeperkt dieet volgen of een koolhydraatbeperkt dieet, maakt niet uit voor het effect. Er is geen significant verschil in gewichtsverlies tussen beide diëten. Dat concluderen onderzoekers van Stanford University op basis van een gerandomiseerde klinische studie (RCT) bij 609 mensen met overgewicht. De resultaten van deze zogenoemde DIETFITS-studie zijn gepubliceerd in JAMA.

45 procent vet of 48 procent koolhydraten
In het onderzoek is een vetbeperkt dieet (29 procent vet, 48 procent koolhydraten en 21 procent eiwit) vergeleken met een koolhydraatbeperkt dieet (45 procent vet, 30 procent koolhydraten en 23 procent eiwit). Na een jaar was de vetbeperkt-groep 5,3 kg afgevallen en de koolhydraatbeperkt-groep 6,0 kg. Het verschil was echter niet statistisch significant.

‘Kies onbewerkt’
Hoofdonderzoeker prof. Christopher Gardner verklaart de vergelijkbare werking door de overeenkomsten tussen beide diëten. Zo kregen alle deelnemers het advies om naar de markt te gaan en geen sterk bewerkte kant-en klaarproducten te kopen. Gardner: ‘De hoofdboodschap uit de studie is misschien wel dat de fundamentele strategie voor gewichtsverlies bij beide diëten hetzelfde is: eet minder suiker, minder geraffineerde koolhydraten, zoveel mogelijk groenten en kies voor onbewerkte voedingsmiddelen.’

Genen en insuline
De onderzoekers hebben ook gekeken naar de invloed van insulineproductie en genen van het koolhydraat- en vetmetabolisme. Het idee daarachter is dat het persoonsafhankelijk kan zijn welk dieet het beste werkt. Ook daarbij zijn echter geen verschillen in werkzaamheid tussen beide diëten gevonden.

Bron: Nieuws voor diëtisten

Categorieën
Nieuws

Nieuw platform voor eten en welzijn in de zorg

Nieuw platform voor eten en welzijn in de zorg

Onlangs is de website www.etenwelzijn.nl gelanceerd door verschillende partijen in de zorg, zoals smaaknetwerk “Smaak van het huis”, platform “Patiënt & Voeding” en het Voedingscentrum. Bij voldoende draagvlak willen zij de stichting “Eten+Welzijn” oprichten, een nieuw platform met als doel de kwaliteit van eten, drinken en welzijn in de zorg te verhogen.

Meld je aan
Geïnteresseerde professionals en organisaties worden opgeroepen zich op de website aan te melden als ze dit initiatief ondersteunen. Wie zich aansluit, krijgt in de toekomst toegang tot een kennisplatform, nieuwsbrieven, netwerkbijeenkomsten, doelgroepgerichte workshops, een digitale leeromgeving en een kennismarkt.

Doelstellingen
Meer informatie over het nieuwe platform staat in het projectplan. Enkele doelen daaruit zijn:

  • Verminderen van ondervoeding
  • Verhogen van de kwaliteit en smaakbeleving van de maaltijd
  • Verbeteren van de beleving van eten en bevorderen van eetlust
  • Verhogen van herstel vanuit gezonde voeding en terugdringen supplementen
  • Verminderen van voedselverspilling
  • Verbeteren aantrekkelijkheid van de zorg voor hospitality- en keukenmedewerkers
  • Verhogen en verbeteren van aanbod opleidingen gericht op het verantwoord bereiden van eten en drinken

Bron: Nieuws voor diëtisten

Categorieën
Nieuws

Sterk bewerkte voeding gaat gepaard met hoger kankerrisico

Sterk bewerkte voeding gaat gepaard met hoger kankerrisico

Een toename van 10 procent in het aandeel van sterk bewerkte voedingsmiddelen in de voeding gaat gepaard met 12 procent meer kans op kanker in het algemeen en 11 procent meer kans op borstkanker. Dit blijkt uit een omvangrijk Frans bevolkingsonderzoek onder ruim 100.000 deelnemers van gemiddeld 43 jaar, die 5 jaar zijn gevolgd. Het is de eerste epidemiologische studie die een verband vindt tussen de mate van bewerking van voeding en het risico op kanker. Het onderzoek is gepubliceerd in British Medical Journal.

Stijging van consumptie
Van koek tot frisdrank en van ontbijtgranen tot kant-en-klaarmaaltijden: de afgelopen tientallen jaren is het aandeel van sterk bewerkte voedingsmiddelen in de voeding dramatisch gestegen, zo schrijven de auteurs. Het aandeel is inmiddels opgelopen tot 25 à 50 procent van de dagelijkse energie-inname in onder meer Europa en de Verenigde Staten. Opvallend genoeg lijkt het probleem in Frankrijk minder groot: recent onderzoek laat zien dat het aandeel van sterk bewerkte voedingsmiddelen daar slechts 14 procent is. En zelfs dan is er dus een verband gevonden met het risico op kanker.

Voedingskundige samenstelling
Het is niet precies duidelijk wat sterk bewerkte voedingsmiddelen ongezond zou maken. De onderzoekers noemen als mogelijke oorzaken de voedingskundige samenstelling: sterk bewerkte voedingsmiddelen bevatten gemiddeld genomen veel verzadigd vet, toegevoegd suiker en zout en weinig vezels en vitamines. Daarnaast kunnen potentieel kankerverwekkende stoffen ontstaan tijdens bewerking van voedingsmiddelen, zoals acrylamide en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s). Ook de verpakking kan schadelijke stoffen bevatten, zoals bisfenol A.

Additieven
Tenslotte zouden additieven een probleem kunnen zijn. De onderzoekers stellen dat smaakstoffen, kleurstoffen, zoetstoffen en andere additieven vaak aan sterk bewerkte voedingsmiddelen zijn toegevoegd om de smaak te imiteren van onbewerkte of minimaal bewerkte voedingsmiddelen of om een slechte kwaliteit van het product te verhullen. Hoewel ze wettelijk zijn toegestaan, komen er uit laboratorium- en dieronderzoek volgens de onderzoekers soms aanwijzingen voor kankerverwekkende eigenschappen.

Kritiek
Er is ook kritiek op deze studie en vooral hoe het in de media is opgepakt. Zo kopte het Algemeen Dagblad met “Slecht eten zorgt echt voor kanker”, alsof het gaat om een interventiestudie waarin een oorzakelijk verband wordt aangetoond in plaats van om een relatie die voor het eerst gevonden is in een epidemiologische studie. Verder is er kritiek op de gebruikte NOVA-indeling van voedingsmiddelen, die is gebaseerd op de mate van industriële bewerking. Overigens maakt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ook gebruik van deze indeling.

Categorieën
Nieuws

Extra vitamine D mogelijk zinvol bij PDS

 Extra vitamine D mogelijk zinvol bij PDS

Er is een relatie tussen een lage vitamine D-status en het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS). Er zijn vaker tekorten en suppletie kan soms de klachten verminderen. Dit blijkt uit een review, waarvoor de onderzoekers 7 studies onder de loep namen. De resultaten zijn gepubliceerd in European Journal of Clinical Nutrition.

Tekort

Het betreft voor deze review 4 observationele studies bij patiënten met PDS en 3 Randomised Control Trials (RCT’s). De observationele studies laten zien dat de meerderheid van de patiënten een tekort aan vitamine D had. Mogelijk wordt dit veroorzaakt door een verandering in leefstijl, met name minder naar buiten gaan als er klachten zijn.

Suppletie

Uit 2 van de 4 RCT’s blijkt dat patiënten baat hebben bij suppletie, voor zowel het verminderen van de klachten als het verbeteren van de kwaliteit van leven. De onderzoekers concluderen voorzichtig dat suppletie met vitamine D mogelijk zinvol is bij patiënten met IBS, maar dat er meer en grotere RCT’s nodig zijn om dit overtuigend aan te tonen.

Bron: Nieuws voor diëtisten

Categorieën
Nieuws

Nieuw onderzoek naar fewfoods-dieet bij ADHD

Nieuw onderzoek naar fewfoods-dieet bij ADHD

Onderzoekers van Wageningen University & Research gaan met hersenscans (fMRI) het effect van fewfoods-dieet bij kinderen met ADHD in kaart brengen. Ook wordt onderzoek gedaan naar het effect van het fewfoods-dieet op de microbiota in de darm. Verder wordt gezocht naar biomarkers (signaalstoffen) in bloed, wangslijm, urine en ontlasting die kunnen voorspellen of ADHD bij een kind wordt getriggerd door voeding. Voor deze BRAIN-studie worden 100 rechtshandige jongens met ADHD in de leeftijd van 8-10 jaar gezocht.

Fewfoods-dieet
Gedragsproblemen kunnen sterk verminderen als kinderen met ADHD een fewfoods-dieet volgen, een dieet dat ook wel bekend is onder de naam RED-dieet. Uit eerder Nederlands onderzoek, in 2011 gepubliceerd in het gezaghebbende medisch tijdschrift The Lancet, bleek dat 60 procent van de kinderen niet meer aan de criteria voor ADHD voldeed na het volgen van het fewfoods-dieet.

ADHD-therapie op maat
Het valt echter niet mee om het dieet vol te houden. Als bekend zou zijn hoe dit dieet werkt, dan kan in de toekomst mogelijk eenvoudiger vastgesteld worden welke kinderen gebaat zijn bij het volgen van een dieet. Ook kan een dieet wellicht worden afgestemd op de individuele samenstelling en activiteit van de microbiota.

Bron: Nieuws voor diëtisten

Categorieën
Nieuws

Gezond eten moet goedkoper, vindt 86 procent van de ouders

Van de ouders vindt 86 procent dat gezond eten goedkoper moet worden

Het moet kinderen gemakkelijker worden gemaakt om iets gezonds te eten, zo vinden veel ouders met kinderen in het basis- of voortgezet onderwijs. Het goedkoper maken van gezond eten is in de ogen van 86 procent van de ouders daarvoor een goede maatregel. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van het Voedingscentrum onder ruim 1.000 ouders met kinderen van 8 tot 16 jaar.

Afspraken over eten
Circa 60 procent van de ouders heeft afspraken met hun kind over het drinken van suikerhoudende dranken en snoepen. De meest gemaakte afspraak is het moeten vragen naar het pakken van snoep, snacks en suikerhoudende dranken. Bijna de helft van de basisschoolkinderen mag zakgeld niet aan deze producten besteden.

Schoolregels
School- en sportkantines moeten zo worden ingericht dat hun kind minder wordt verleid om iets ongezonds te kopen en gemakkelijker een gezonde keuze maakt. Dat vindt 62 procent van de ouders. Op de basisschool zijn bij 72 procent van de ouders regels wat mag worden meegenomen voor de pauze of de lunch en circa 80 procent van deze ouders is het eens met de schoolregel. Voor trakteren zijn nog vaker regels: bij 85 procent van de ouders. Ongeveer 70 procent van de ouders is het eens met de regel.

Voedselvaardig
In het onderzoek is ook aan de ouders gevraagd hoe belangrijk zij het vinden dat hun kind “voedselvaardig” is. Voedselvaardigheid staat voor de kennis en vaardigheden die kinderen moeten leren om gezond te kunnen eten. De meeste ouders vinden het belangrijk dat hun kind voedselvaardig is. Ouders vinden dit vooral een taak voor henzelf en niet voor de school van het kind.

Bron: Nieuws voor Diëtisten

Categorieën
Nieuws

‘We hopen dat mensen een zoute smaak niet meer lekker gaan vinden’

Op 6, 7 en 8 maart organiseert de Nierstichting de Restaurant Driedaagse. Toprestaurants door heel Nederland serveren dan een zoutbewust menu. Diëtist en voedingswetenschapper Iris Groenenberg, programmamedewerker preventie van de Nierstichting: ‘Hiermee laten deze restaurants zien hoe lekker pure smaken zijn en hoe smaakvol eten met minder zout is.’ De Restaurant Driedaagse is onderdeel van een grotere bewustwordingscampagne die de Nierstichting in januari is gestart.

Waarom organiseren jullie de Restaurant Driedaagse?
‘Van de Nederlanders eet 85% teveel zout en dat is slecht voor de nieren. Veel mensen denken echter dat zout nodig is om gerechten op smaak te maken en dat zoutbewust eten smakeloos is. Met de Restaurant Driedaagse willen we mensen laten ervaren hoe lekker zoutbewust eten is: het geeft een rijkere smaaksensatie. Met veel zout gaan smaken op elkaar lijken, terwijl je met kruiden veel meer kunt variëren.’

Is zout voor iedereen slecht?
’Te veel zout is slecht voor de gezondheid van iedereen. Zout verhoogt de bloeddruk. De hoge bloeddruk beschadigt de kleine bloedvaatjes in de nieren. Zo ontstaat er nierschade. Circa 10 procent van de bevolking heeft al chronische nierschade en mensen met diabetes, hart- en vaatziekten of hypertensie lopen een hoog risico. Kortom: het gaat om miljoenen Nederlanders. Het hoge zoutgebruik kan leiden tot nierschade en het probleem daarmee is, dat je het niet voelt als je nieren slechter gaan functioneren. Pas als de nierfunctie nog maar zo’n 30 procent is, kunnen er vage klachten optreden. Terwijl de gevolgen van nierschade groot zijn: het kan uiteindelijk leiden tot nierfalen, waarbij zware behandelingen als dialyse of transplantatie nodig zijn. Nierschade vermindert daarnaast de levensverwachting: iemand van 55 jaar met een matig tot ernstig verlaagde nierfunctie heeft een 7 tot 12 jaar lagere levensverwachting dan iemand van die leeftijd met een normale nierfunctie. De gevolgen van nierschade zijn dus groot. Leven met een nierziekte is geen leven, maar overleven. In de NHG-standaarden “Diabetes mellitus type 2” en “Cardiovasculair risicomanagement” staat wel dat de nierfunctie van mensen met diabetes en hypertensie jaarlijks gecontroleerd moet worden, maar helaas worden die richtlijnen in de praktijk onvoldoende opgevolgd. Soms wordt er wel gecontroleerd, maar wordt een negatieve uitslag niet aan de patiënt gecommuniceerd, zo blijkt uit onderzoek. Artsen denken dan bijvoorbeeld: “De diabetes is al zo lastig in te stellen en dan moet ik het ook nog over de nieren hebben…”. Dit jaar verschijnt een nieuwe NHG-richtlijn over chronische nierschade en hopelijk brengt die hier verandering in.’

Welke gezondheidswinst is te behalen met zout minderen?
‘Het effect van minder zout eten op de niergezondheid is onlangs voor het eerst berekend door het RIVM. Een verlaging van de huidige 9 gram zout per dag naar de maximale hoeveelheid van 6 gram per dag kan naar schatting bijna 150.000 gevallen van chronische nierschade en 250 gevallen van nierfalen helpen voorkomen over een periode van 10 jaar.’

Waaruit bestaat jullie campagne nog meer?
‘In januari zijn we de campagne “De ongezouten waarheid” gestart om mensen bewust te maken van de gevaren van te hoge zoutconsumptie. Nog veel mensen denken dat te zout eten niet op hun van toepassing is. Er is een online Zoutquiz en met de online Zoutmeter krijgen mensen inzicht in hun eigen zoutinname. Recent is onderzocht of deze Zoutmeter ook echt een goed beeld geeft van de zoutinname en dat blijkt het geval. Het resultaat komt zelfs in de buurt van een diëtistische anamnese van de zoutinname! Verder start er na de Restaurant Driedaagse een tweeweekse Zoutchallenge: van 10 tot 24 maart. De Nierstichting daagt mensen uit om te minderen met zout. Via www.zoutchallenge.nl kunnen deelnemers alle informatie vinden over de Zoutchallenge en het boekje met menu’s gratis downloaden. Deze menu’s zijn samen met het Voedingscentrum ontwikkeld en bevatten minder dan 6 gram zout per dag. Ook komen er video’s met Rudolph van Veen op de site. Zo willen we mensen inspireren om minder snel te grijpen naar pakjes en zakjes met sauzen en mixen en ervaren dat het zelf maken heel eenvoudig en smakelijk is. Uiteindelijk hopen we dat mensen de zoute smaak niet meer lekker gaan vinden en zoutbewuste gewoontes blijvend overnemen.’

Richt de campagne zich ook op diëtisten?
‘Jazeker! We verspreiden een Zoutpakket met voorlichtingsmaterialen onder professionals, onder andere met het vernieuwde zoutboek. We hebben het “Zoutboek” uit 2012 vernieuwd. Het Zoutboek laat met buisjes zien hoeveel zout er zit in enkele veel gegeten, zoute voedingsmiddelen. Alle diëtisten werkzaam in de nefrologie of cardiologie krijgen van de Nierstichting gratis een Zoutboek toegestuurd. Andere diëtisten kunnen het Zoutboek op onze website bestellen tegen kostprijs: €40,-. Hier kun je ook een gratis Zoutpakket aanvragen met  een vernieuwde Zoutfolder, een nieuw zakkaartje van de Zoutmeter en de Kruidenwijzer.’

Bron: Nieuws voor diëtisten