Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar het effect van een ketogeen dieet bij mensen met obesitas of diabetes. De resultaten zijn veelbelovend en vaak beter dan van een gangbaar vetarm dieet. In een overzichtsartikel in JAMA worden de aanwijzingen op een rij gezet en komen verschillende onderzoekers aan het woord.

Maximaal 50 gram koolhydraten
Bij een ketogeen dieet ligt de inname van koolhydraten tussen 20 en 50 gram per dag. Hierdoor daalt de insulineproductie, gaat het lichaam over op vetverbranding en vormt de lever ketonen uit vetzuren, die als brandstof dienen voor in ieder geval de hersenen. Deze ketonen zouden ook verantwoordelijk kunnen zijn voor een verminderd hongergevoel. Dit wordt vaak gerapporteerd bij mensen die een ketogeen dieet volgen.

Groter gewichtsverlies
Een ketogeen dieet gaat in onderzoek gepaard met een groter gewichtsverlies dan een vetarm dieet. Zo was het gewichtsverlies door een ketogeen dieet 9,7 procent en door een vetarm dieet slechts 2,1 procent in een recente 8-weekse gerandomiseerde studie onder 34 obese ouderen. Dit is in lijn met een eerdere meta-analyse van 13 gerandomiseerde studies onder ruim 1200 deelnemers die minimaal een jaar een ketogeen dieet of een vetarm dieet volgden.

Nieuw onderzoek
Komende zomer start de Amerikaanse Framingham State University een nieuw 3-jarig onderzoek naar het ketogeen dieet bij mensen met overgewicht of obesitas. Het ketogeen dieet wordt daarbij vergeleken met een vetarm dieet met weinig of veel toegevoegde suikers. Volgens prof. David Ludwig, een van de hoofdonderzoekers, heeft een ketogeen dieet een ander effect op het metabolisme dan andere diëten. In eerder onderzoek ontdekte hij dat een vetarm dieet het rustmetabolisme met meer dan 400 kcal/dag verlaagt, terwijl een ketogeen dieet geen noemenswaardige daling liet zien. Ludwig: ‘De kwaliteit van de gegeten calorieën kan dus van invloed zijn op de hoeveelheid calorieën die verbrand worden.’

Gunstig effect op diabetes
Ook bij diabetes type 2 laat het ketogeen dieet een gunstig effect zien, zo blijkt uit de nog lopende Virta Health studie van de University of California onder 262 mensen met diabetes type 2. Na 10 weken is niet alleen het gewicht met gemiddeld 7,2 procent gedaald, maar zijn er ook verbeteringen te zien in de insulinegevoeligheid. Het percentage deelnemers met HbA1c-waarden onder 48 mmol/mol steeg van 20 naar 56 procent. Diabetesmedicatie kon bij 57% van de deelnemers worden verminderd of gestopt. Na 6 maanden volgde 89 procent van de deelnemers het dieet nog en was het gewichtsverlies gemiddeld 12 procent. De studie loopt in totaal 5 jaar en binnenkort worden de 1-jaar cijfers gepubliceerd.

Goed voor hart en bloedvaten?
Je zou het misschien niet verwachten van een dieet dat veel vet en verzadigd vet bevat,  maar het ketogeen dieet lijkt volgens deskundigen ook gunstig voor hart- en bloedvaten. Het triglyceridegehalte en de bloeddruk dalen en het HDL-cholesterolgehalte stijgt. Het LDL-cholesterolgehalte stijgt weliswaar, maar er lijkt daarbij een verschuiving op te treden van schadelijke kleine LDL-deeltjes naar minder schadelijke grote LDL-deeltjes. Volgens dr. Rick Hecht, onderzoeksdirecteur van University of California, wegen de eventuele nadelen van verzadigd vet ruimschoots op tegen de voordelen van het minderen met koolhydraten.

Geen do-it-yourself dieet
Deskundigen benadrukken dat het ketogeen dieet niet iets is dat mensen op eigen houtje kunnen volgen. Er is begeleiding nodig bij het samenstellen van de voeding en toezicht van een arts is gewenst indien mensen diabetesmedicatie of bloeddrukverlagers gebruiken. De koolhydraatbeperking is niet altijd levenslang nodig. Als het streefgewicht is bereikt, kan de hoeveelheid koolhydraten meestal weer wat omhoog. De maximale hoeveelheid koolhydraten zonder weer in gewicht toe te nemen, varieert van persoon tot persoon.

Bron: Nieuws voor Diëtisten