Categorieën
Nieuws

‘De ongelijkheid in gezondheid neemt toe’

Jaap Seidell

‘Als ik een dag burgemeester van Amsterdam zou zijn, dan zou ik de voedselomgeving van Amsterdam veranderen. Er is veel te veel ongezond aanbod van goedkoop inferieur gemaksvoedsel.’ Dat zegt VU-hoogleraar Jaap Seidell in de podcast ”De gelukkige stad” over de gezondheid en de gezondheidszorg in Amsterdam. Gemiddeld gaat het goed met de gezondheid van de Amsterdammer, maar de verschillen worden wel steeds groter.

Levensverwachting
De gemiddelde levensverwachting tussen Amsterdamse wijken is erg groot: de levensduur kan wel 6 jaar schelen. Mensen in achterstandswijken leven gemiddeld 15 jaar in ongezondheid. Verschillen tussen gezondheid zijn al zichtbaar op jonge leeftijd, zo blijkt uit onderzoek.

Preventie
Preventie moet veel belangrijker worden, vindt Seidell. De meeste kosten in de gezondheidszorg worden gemaakt voor ziekten die grotendeels kunnen worden voorkomen of uitgesteld door gezonde leefstijl. Het idee dat burgers zelf verantwoordelijk zijn, gaat voorbij aan het feit dat het veel mensen niet lukt om gezond te leven, bijvoorbeeld door gebrek aan kennis en vaardigheden, of door een ongezonde omgeving.

Voorlichting werkt niet
‘Voorlichting helpt vaak niet: er wordt maar een klein deel begrepen of folders worden niet gelezen. We moeten steeds meer in gesprek in de wijk om barrières te ontdekken’, zegt Seidell. Ook is hij een groot voorstander van het serveren van een gezonde lunch op school, net zoals in Frankrijk en Scandinavië. De podcast is terug te luisteren op De Gelukkige Stad.

Bron: Nieuws voor Diëtisten

Categorieën
Nieuws

Tarwe, appel en zuivel verergeren klachten bij ziekte van Crohn


Mensen met de ziekte van Crohn kunnen baat hebben bij het weglaten van tarwe, appel en zuivel uit hun voedingspatroon. Deze voedingsmiddelen blijken in een periode van klinische remissie regelmatig te leiden tot klachten als pijn in de buik, winderigheid, opgeblazen gevoel, stinkende ontlasting en diarree. Dat ontdekten Noorse onderzoekers in een kleine studie onder 16 mensen.

Klachten door voedingsmiddelen
Mensen met de ziekte van Crohn blijven vaak klachten houden ondanks dat ze in klinische remissie zijn. In de studie bekeken de onderzoekers welke voedingsmiddelen vaak klachten oproepen. De deelnemers aten 2 weken lang volgens hun eigen voedingspatroon en werden specifiek gevraagd tarwe- en zuivelproducten te gebruiken. Vervolgens aten ze 2 weken een strikt eliminatiedieet. Dat dieet was laag in FODMaPs en bevatte geen zuivel, tarwe en citrusvruchten. Tijdens de gehele studieperiode registreerden de patiënten dagelijks hun symptomen, waaronder buikpijn, opgeblazen gevoel, abnormale ontlasting, winderigheid, vermoeidheid en spier- en gewrichtspijn.

Eliminatiedieet
Tijdens het eliminatiedieet hadden de patiënten significant minder klachten dan in de weken van het gewone voedingspatroon. In de eerste 2 weken van het experiment was te zien dat de consumptie van koemelk bij 13 van de 16 mensen tot een verergering van de symptomen leidde. Ook tarwe en appel riepen bij veel mensen klachten op (11 van de 16). IJs, pasta, peer, rogge en suikervrije kauwgom waren voor 10 van de 16 mensen een trigger. Vooral mensen met Crohn gelokaliseerd in de dunne darm bleken baat te hebben bij het eliminatiedieet, meer dan de mensen bij wie de dikke darm aangedaan was.

Individueel dieet
De onderzoekers benadrukken dat de studieperiode kort was en het aantal deelnemers klein, maar dat binnen 2 weken alle symptomen significant verminderd waren. ‘Patiënten met de ziekte van Crohn hebben wellicht baat bij een individueel ontwikkeld eliminatiedieet en de locatie van de ziekte speelt mogelijk een rol bij het ontstaan van symptomen’, schrijven de onderzoekers. ‘Deze bevindingen zijn interessant, maar een placebo-effect kunnen we niet helemaal uitsluiten. De volgende stap is om dit eliminatiedieet te testen in een grotere groep en in een gerandomiseerde setting.’

Bron: Nieuws voor Diëtisten

Categorieën
Nieuws

Zoutgehalte in voedingsmiddelen slechts 11 procent gedaald.


Zoutgehalte voedingsmiddelen slechts 11% gedaald in 6 jaar

In de afgelopen 6 jaar is het zoutgehalte van voedingsmiddelen gemiddeld met slechts 11 procent afgenomen. Dat blijkt uit de zoutmonitoring van 404 voedingsmiddelen, uitgevoerd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). De zoutdaling gaat volgens het Voedingscentrum te langzaam om het doel te halen: maximaal 6 gram zout per dag in 2020. Hiervoor is een veel grotere zoutdaling van 30 procent nodig.

Sterkste dalers
Het zoutgehalte is het meest gedaald in de productgroepen (groente)conserven (-34 procent), kaas (-27 procent), kant-en-klaarmaaltijden (-24 procent) en brood (-16 procent). In de productgroep sauzen is geen reductie van zout waarneembaar, maar juist een toename van 8 procent.

Maximum-normen voor zout
De afgelopen jaren zijn vanuit het “Akkoord verbetering productsamenstelling” afspraken gemaakt over het maximumgehalte aan zout in sommige productgroepen. Voor de productgroep groenteconserven voldoet 83 procent aan de afgesproken normen, voor soep en bouillon is dat 86 procent en voor specifieke vleeswaren 73 procent. Verder is opvallend dat circa 50 procent van de bouillonblokjes in 2017 nog niet voldeed aan de afgesproken norm.

Bron: Nieuws voor Diëtisten

Categorieën
Nieuws

Noten zijn gunstig voor gewichtsbehoud


Noten zijn gunstig voor gewichtsbehoud

Vroeger werden noten vaak afgeraden voor wie wilde afvallen, maar recent onderzoek laat zien dat noten juist de kans verkleinen op overgewicht en obesitas. Een dagelijkse consumptie van minimaal 6 gram noten (en pinda’s) is juist gunstig voor gewichtsbehoud. Dat blijkt uit gegevens van de EPIC-studie onder ruim 373.000 volwassen uit 10 Europese landen, waaronder Nederland, Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.

Minder gewichtstoename

Na 5 jaar bleken de deelnemers gemiddeld 2,1 kg te zijn aangekomen. Om te kijken of het eten van noten verband houdt met de gewichtstoename, hebben de onderzoekers de deelnemers afhankelijk van hun notenconsumptie verdeeld in 4 groepen. De groep die de meeste noten at, minimaal 6 gram per dag en gemiddeld 12 gram per dag, was niet meer aangekomen, maar juist iets minder dan gemiddeld: 2,0 kg. Dat verschil lijkt weinig, maar het zorgde er wel voor dat de deelnemers 5% minder kans hadden om overgewicht of obesitas te krijgen. Het onderzoek is gepubliceerd in European Journal of Nutrition.

Fast food uit de natuur

Volgens de onderzoekers zijn noten dus geen obesogene voedingsmiddelen, maar eerder fast foods uit de natuur: ‘Noten hebben de eigenschappen van een ideaal voedingsmiddel dat je altijd en overal kunt eten, want ze zijn bij kamertemperatuur te bewaren en eenvoudig mee te nemen. Ze zijn zeer verzadigend en leveren goede vetten, eiwitten, vitamines, mineralen en bioactieve stoffen. Ook zijn ze geschikt als vleesvervanger.’

Bron: Nieuws voor Diëtisten

Categorieën
Nieuws

Voedselbankpakket voldoet niet aan Richtlijnen goede voeding


Voedselbankpakket voldoet niet aan Richtlijnen goede voeding

De inhoud van voedselpakketten van de voedselbank voldoet niet aan de Richtlijnen goede voeding. Ook lukt het voedselbankklanten niet om hun voeding zodanig aan te vullen dat deze alsnog voldoet aan de richtlijnen. Voedselbankklanten krijgen daardoor te weinig groente, fruit, vis en vezels binnen en te veel verzadigd vet. Dit blijkt uit onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam bij ruim 165 voedselbankklanten van 12 verschillende voedselbanken verspreid over heel Nederland. Het onderzoek is gepubliceerd in European Journal of Nutrition.

Zorgwekkend

Voedselbankklanten eten niet alleen ongezonder dan de gemiddelde Nederlander. Dat geldt ook in vergelijking met andere mensen met een lage sociaal economische status, die geen gebruik maken van de voedselbank. De onderzoekers noemen de situatie zorgwekkend. Voedselbankklanten hebben hierdoor een hoger risico op bijvoorbeeld overgewicht, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten.

Bron: Nieuws voor Diëtisten

Categorieën
Nieuws

Diabetes Fonds wil suikergebruik versneld terugdringen


Diabetes Fonds wil versnelde maatregelen om suikergebruik terug te dringen

Ondanks alle beloftes van de industrie is de gemiddelde hoeveelheid suiker in producten de afgelopen jaren niet minder geworden. Dat moet nu echt veranderen, vindt het Diabetes Fonds. Met de campagne “Halve maatregelen” wil het fonds dat de industrie het suikergehalte in hun producten met 30% vermindert en het aanbod in gezonde alternatieven vergroot. De supermarkten worden opgeroepen meer schapruimte vrij te maken voor suikerarm en suikervrij en ook duidelijker te maken welke producten geen of weinig suiker bevatten.

Goede sier

Volgens het Diabetes Fonds willen consumenten best wel gezonder eten, maar wordt ze dat bepaald niet makkelijk gemaakt. Misleidende verpakkingen en letterlijk kleine lettertjes op de etiketten maken het voor veel consumenten bijvoorbeeld moeilijk om in één oogopslag te bepalen welke producten veel of weinig suiker bevatten.

Suikerklep en petitie

Onderdeel van de campagne is een “Suikerklep” waarmee het Diabetes Fonds de straat op gaat om de consument op ludieke wijze te “beschermen” tegen de vele suikerverleidingen onderweg en in de schappen. Verder is er een online petitie die iedereen kan tekenen om de politiek duidelijk te maken dat het tijd wordt om actie te ondernemen.

 

Bron: Nieuws voor Diëtisten

Categorieën
Nieuws

Onderzoek naar effect voeding en leefstijl bij IBD

Onderzoek naar effect voeding en leefstijl bij IBD


Wat is het effect van verse, onbewerkte voeding, beweging en ontspanning op de ervaren ziektelast en kwaliteit van leven bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa (samen ook wel IBD genoemd)? Dat gaan Voeding Leeft, het Leids Universitair Medisch Centrum en de Maag Lever Darm Stichting onderzoeken in een pilot van 3 maanden bij 200 patiënten. De werving van deelnemers is net gestart en vanaf 1 januari gaat de pilot “IBD, eet je mee?” van start. En team van experts, waaronder een diëtist is betrokken bij de pilot.

Rol van voeding onderbouwen

Na eetprogramma’s bij diabetes type 2MS en reumaricht Voeding Leeft zich nu op IBD. Gezonde voeding is heel belangrijk bij IBD. Toch wordt voeding in de spreekkamer niet altijd serieus genomen en krijgen voeding en leefstijl niet altijd een plek in de behandeling. Het eetprogramma voor IBD moet gaan resulteren in wetenschappelijke onderbouwing van de rol van voeding bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa. Bij goede resultaten zou een dergelijk eetprogramma in de behandeling van IBD meegenomen kunnen worden. Hiervoor is wel overleg nodig met MDL-artsen en zorgverzekeraars.

Workshop, terugkomdagen en online community

De pilot start in januari 2018 met een dag met workshops over voeding en leefstijl. Deelnemers krijgen een werk- en receptenboek mee naar huis. Na een maand en na twee maanden zijn er terugkomdagen om ervaringen uit te wisselen. In de tussenliggende periode kunnen deelnemers ervaringen uitwisselen en vragen stellen via een besloten online community die begeleid wordt door experts. Na 3 maanden kunnen deelnemers zelf verder aan de slag met handvatten en tips om hun voeding en leefstijl aan te passen.

Bron: Nieuws voor Diëtisten

Categorieën
Nieuws

Salade met olie gezonder dan zonder olie


Salade met olie gezonder dan zonder olie

Het lichaam neemt voedingsstoffen uit een salade beter op als je het combineert met een beetje olie. Voor bètacaroteen was een dergelijk effect al langer bekend, maar het blijkt ook op te gaan voor andere vetoplosbare vitamines en andere carotenoïden. Zo zorgt de combinatie van salade met olie voor een betere opname van de vitamines A, E en K en van 4 carotenoïden (alpha- en bètacaroteen, luteïne en lycopeen). Bij het eten van dezelfde salade zonder olie is er minder of niets van deze microvoedingsstoffen in het bloed terug te zien. Dat blijkt uit onderzoek van de Iowa State University, gepubliceerd in American Journal of Clinical Nutrition.

Hoe meer olie, hoe groter effect

In het onderzoek kregen 12 vrouwen op 5 verschillende gelegenheden een salade te eten, bestaand uit romainesla, spinazie, wortel en cherrytomaten. Iedere salade bevatte een dressing met 0, 2, 4, 8 of 32 gram soja-olie. De hoeveelheid olie in de salade bleek van invloed op de opname van nutriënten. Hoe meer olie er was toegevoegd, hoe beter het lichaam de voedingsstoffen opnam. De beste resultaten waren te zien bij 32 gram, wat overeenkomt met ongeveer 2 eetlepels olie. ‘Simpel gezegd zorgt twee keer meer dressing voor twee keer meer opname van de voedingsstoffen’, aldus de onderzoekers. Toch is dit volgens de onderzoekers geen vrijbrief om eindeloos veel olie te gebruiken, maar mensen moeten zeker niet bang zijn om olie aan hun salade toe te voegen.

Bron: NVD

Categorieën
Nieuws

Nachtdienst verstoort vet- en koolhydraatstofwisseling

Nachtdienst verstoort vet- en koolhydraatstofwisseling

In de nacht vertragen biologische processen zoals de glucose- en vethuishouding. ’s Nachts eten kan daardoor leiden tot hogere glucosespiegels in het bloed en een grotere opslag van vet in het lichaam dan overdag het geval zou zijn. Hierdoor kunnen overgewicht en prediabetes ontstaan. Mensen die ’s nachts werken, lopen daardoor een verhoogd risico om diabetes of hart- en vaatziekten te ontwikkelen. Dat schrijft de Gezondheidsraad in het nieuwe rapport “Gezondheidsrisico’s door nachtwerk“.

 

Geen sterk bewijs voor metabool syndroom

Hoe langer iemand al nachtdiensten draait, hoe groter de kans wordt. Zo heeft iemand die al 40 jaar nachtdiensten draait, 7 – 8 procent meer kans op diabetes type 2 en hart- en vaatproblemen. Voor een relatie tussen nachtdienst en het metabool syndroom vond de Gezondheidsraad geen sterk bewijs. Om dit vast te kunnen stellen zijn er niet genoeg onderzoeken gedaan.

Slaapproblemen op korte termijn

Op de korte termijn veroorzaken nachtdiensten vooral slaapproblemen. Verkorte slaapduur, verslechterde slaapkwaliteit en vermoeidheid komen naar schatting anderhalf tot ruim tweemaal vaker voor bij nachtwerkers dan bij mensen die overdag werken.

Advies

In Nederland werken 1,3 miljoen mensen soms of regelmatig ’s nachts. Dat komt neer op 15 procent van de beroepsbevolking. De Gezondheidsraad brengt het advies uit naar de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om nachtwerk zoveel mogelijk te beperken. Waar dat niet mogelijk is verwijst de Gezondheidsraad naar een eerder uitgebracht rapport over de mogelijkheden van preventie bij nachtwerk.

Bron NVD

Categorieën
Nieuws

56 procent van supermarktproducten bevat toegevoegd suiker

Suiker in de supermarkt

Ongeveer 56 procent van de supermarkt producten bevat toegevoegd suiker. De meeste mensen weten dat cake, koek, soep en frisdrank veel suiker bevat. Veel producten bevatten verborgen suikers. Hierbij kan je denken aan groente en fruit uit blik/pot, soepen, sauzen, vleeswaren, hartige snacks, kant-en-klaarmaaltijden en brood. Dit zijn producten waarvan je het niet zou verwachten. Maar waar is al dat suiker voor nodig? Buiten dat het een lekkere smaak heeft en het product verbeterd is het een goedkope smaakmaker. Ook maakt het het product langer houdbaar. Toch is suiker een enorme dikmaker en kan je het maar beter vermijden. Kijk dus goed op het etiket of er tussen de ingrediënten ‘suiker’ staat of producten die eindigen op ‘ose’. Zoals glucose, sucrose, lactose en dextrose. Dit zijn allemaal soorten suiker!

Bron: NVD